คู่รักคู่แต่งงานส่วนใหญ่มีเป้าหมายที่จะเพิ่มสถานะกลายเป็นคุณพ่อคุณแม่ ต้องการมีลูกน้อยเพิ่มเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งในครอบครัว และแน่นอนว่าการมีลูกเป็นเรื่องที่ต้องวางแผน เหล่าว่าที่คุณพ่อคุณแม่ก็มักจะมีคำถามเกิดขึ้นมากมาย เช่น ช่วงไหนท้องง่ายที่สุด ควรมีลูกตอนอายุเท่าไหร่ จะมีลูกยากมั้ย เมื่อไหร่ที่ต้องพึ่งเทคโนโลยีการแพทย์ วันนี้เราช่วยหาคำตอบของสารพัดปัญหาของคนอยากมีลูกมาแบ่งปันกันค่ะ

อยากมีลูกเร็วต้องดูแลตัวเองอย่างไร

ทั้งว่าที่คุณพ่อและว่าที่คุณแม่ควรเตรียมตัวให้พร้อมก่อนตั้งครรภ์ โดยเฉพาะฝ่ายหญิงที่คุมกำเนิดมานานอาจจะท้องไม่ได้ทันที ควรเริ่มปรับพฤติกรรมและทานอาหารที่มีส่วนช่วยให้ตั้งครรภ์ได้เร็วขึ้น รวมไปถึงร่างกายที่ต้องพร้อมเต็มที่สำหรับการมีลูกน้อยที่แข็งแรง

ข้อควรทำ

• ตรวจสุขภาพก่อนตั้งครรภ์ ตรวจหาโรคแฝง เช่น โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ โรคเบาหวาน และโรคอื่น ๆ ที่มีผลต่อการมีลูก พร้อมทั้งปรึกษาเรื่องการตั้งครรภ์กับคุณหมอไปด้วยยิ่งดีค่ะ
• ทำความเข้าใจเรื่องรอบเดือนและการตกไข่ เพื่อดูช่วงเวลาที่เหมาะสมที่สุดในการมีเพศสัมพันธ์เพื่อตั้งครรภ์
• มีเพศสัมพันธ์เป็นประจำ อย่างน้อยทุก ๆ 2 – 3 วัน โดยเริ่มมีเพศสัมพันธ์หลังประจำเดือนหมด 1 สัปดาห์ และควรมีเพศสัมพันธ์ในช่วงใกล้ไข่ตกหรือในวันไข่ตก เพราะอาจยิ่งทำให้ตั้งครรภ์ได้ง่ายขึ้น
• ออกกำลังกายเป็นประจำที่ไม่หนักเกินไป อย่างน้อยวันละ 30 นาที 5 วัน/สัปดาห์ อาจช่วยทำให้สุขภาพดีขึ้นและเพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์ได้ แต่ไม่ควรออกกำลังกายหักโหมเกินไป และควรควบคุมน้ำหนักตัวให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ จะช่วยเพิ่มความแข็งแรงให้กับรังไข่ เพิ่มโอกาสตั้งครรภ์มากขึ้น และช่วยไม่ให้เกิดภาวะไข่ตกผิดปกติได้ด้วย
• จัดการกับความเครียดให้ดี เนื่องจากความเครียดอาจส่งผลต่อการตกไข่ ควรคลายเครียดด้วยกิจกรรมผ่อนคลายต่างๆ เพื่อให้สุขภาพกายและใจแข็งแรงไว้ก่อน

สิ่งที่ควรเลี่ยง

• ควรงดสูบบุหรี่ทั้งคุณพ่อคุณแม่ เพราะสารพิษในควันบุหรี่มีผลอาจทำให้เกิดการตกไข่ผิดปกติ ไข่ในรังไข่ลดลง หรืออาจทำให้การเดินทางของไข่จากรังไข่ไปยังท่อนำไข่เกิดการผิดปกติได้ค่ะ
• เลี่ยงเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เพราะอาจทำให้ผู้ชายมีสมรรถภาพทางเพศลดลง หรือส่งผลต่อคุณภาพของอสุจิ ส่วนผู้หญิงอาจทำมีประจำเดือนผิดปกติ ส่งผลต่อการตกไข่ ทำให้ตั้งครรภ์ยากขึ้น
• เลี่ยงคาเฟอีนการได้รับคาเฟอีนในปริมาณมากอาจส่งผลต่อคุณภาพของอสุจิได้ ส่วนผู้หญิงก็ไม่ควรควรรับคาเฟอีนเกิน 200 มิลลิลิตร/วัน เพราะมากเกินไปอาจเสี่ยงมีลูกยาก หรือในกรณีที่ท้องไม่รู้ตัวอาจเกิดภาวะแท้ง ทารกแรกเกิดมีน้ำหนักน้อย เป็นต้น
• ไม่ควรออกกำลังกายอย่างหักโหมการที่ว่าที่คุณแม่ออกกำลังกายมากเกินไป มากกว่า 5 ชั่วโมง/สัปดาห์ อาจทำให้การตกไข่ลดลงได้
• ไม่ควรมีความเครียด ความวิตกกังวลหรือภาวะซึมเศร้าและการกดดันเร่งรีบมีลูกมากเกินไป อาจทำให้คุณว่าที่คุณแม่หลายคนตกอยู่ในภาวะเคร่งเครียด ลองทำจิตใจให้สบาย ลองออกกำลังกายเบา ๆ เช่น โยคะ หรือการฝึกทำสมาธิ หายใจลึก ๆ เพื่อผ่อนคลายเป็นประจำ จากผลวิจัยพบว่า คุณแม่ที่อารมณ์ดีช่วยเพิ่มโอกาสตั้งครรภ์มากขึ้นถึง 50% เลยทีเดียวนะคะ

มีเพศสัมพันธ์ช่วงไหนท้องง่ายที่สุด

โดยปกติแล้วโอกาสที่ดีที่สุดในการปฏิบัติการเพื่อตั้งครรภ์ คือ ช่วงประมาณ 10-16 วันก่อนมีประจำเดือน ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่ไข่ตก และอสุจิสามารถเดินทางไปผสมกับไข่และปฏิสนธิเป็นตัวอ่อนได้ดีที่สุด หากทราบวันไข่ตกที่แน่ชัดการมีเพศสัมพันธ์ในวันไข่ตกก็จะยิ่งเพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์ได้มากขึ้น และเพื่อเพิ่มโอกาสในการตั้งครรภ์ควรมีเพศสัมพันธ์เป็นประจำทุก ๆ 2-3 วันโดยไม่คุมกำเนิด เพื่อให้ตัวอสุจิที่แข็งแรงเข้าไปรออยู่ในมดลูกก่อนถึงเวลาไข่ตก หรือในระยะเวลาที่ไข่ตก โดยอสุจิสามารถมีชีวิตอยู่ในมดลูกได้ประมาณ 3-5 วันโดยยังไม่ผสมกับไข่ และไข่สามารถอยู่ที่ปลายท่อนำไข่ได้นาน 12-24 ชั่วโมงค่ะ

อายุเท่าไหร่ ถือว่าแก่เกินไปที่จะมีลูก

ช่วงอายุที่เหมาะสมในการมีลูกคือช่วงอายุระหว่าง 20-30 ปี ซึ่งเป็นช่วงที่สภาพร่างกายของผู้หญิงแข็งแรง มีความสมบูรณ์ทั้งกาย ใจ และวัยวุฒิพร้อมสำหรับการตั้งครรภ์ และมีโอกาสพบปัญหาแทรกซ้อนระหว่างการตั้งครรภ์และหลังคลอดน้อยกว่าช่วงอื่นๆ และอายุที่มากกว่านี้คุณแม่และลูกน้อยก็จะมีความเสี่ยงเพิ่มขึ้นแต่ก็ยังมีได้นะคะ แนะนำให้คุณพ่อคุณแม่เข้าปรึกษาคุณหมอเพื่อการมีลูกอย่างปลอดภัยกับทั้งคุณแม่และลูกน้อยในอนาคตนะคะ

รู้ได้อย่างไรว่าอยู่ในภาวะมีลูกยาก

เมื่อไม่ได้คุมกำเนิดและมีเพศสัมพันธ์สม่ำเสมอ แต่ไม่เกิดการตั้งครรภ์ภายใน 1 ปี ถึงจะเข้าข่ายมีลูกยาก แต่สำหรับคุณผู้หญิงที่อายุมากกว่า 35 และหากเกิน 40 ปี ควรมาพบแพทย์ตั้งแต่เริ่มวางแผนตั้งครรภ์นะคะ เนื่องจากว่าที่คุณแม่ในวัยนี้มักมีปัญหาภาวะรังไข่เสื่อมและตั้งครรภ์ยากด้วยปัจจัยของอายุค่ะ

เมื่อไหร่ที่ต้องเริ่มพึ่งเทคโนโลยีทางการแพทย์มาช่วย

หากพยายามมีลูกด้วยวิธีธรรมชาติแล้ว แต่ยังไม่ตั้งครรภ์ภายใน 1 ปีค่ะ หรืออาจขยายเวลาออกไปอีกต่อจากนั้นก็ได้ค่ะ เพราะบางคู่อาจเป็นภาวะที่ไม่หนัก มีโอกาสตั้งครรภ์ต่ำเพราะมีสาเหตุบางประการทำให้มีลูกยากกว่าปกติ หลายคนตั้งครรภ์สำเร็จหลังจากพยายามมีลูกกันอยู่ 2-3 ปี ถึงจะใช้เวลานานแต่ก็ไม่จำเป็นต้องใช้วิทยาการทางการแพทย์เข้าช่วย ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับว่าที่คุณพ่อคุณแม่ว่ามีความหวังมากน้อยแค่ไหน รอได้หรือไม่ แต่สำหรับคู่รักที่ไม่ได้ตรวจร่างกายละเอียดเพื่อยืนยันว่าสุขภาพสมบูรณ์พร้อมตั้งครรภ์นั้น อาจจะต้องรอเก้อ ด้วยไม่ทราบว่าฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งอาจมีปัจจัยเสี่ยงที่ทำให้มีลูกยาก เช่น ฝ่ายชายมีจำนวนอสุจิน้อย หรือไม่มีการผลิตอสุจิ ฝ่ายหญิงท่อนำไข่อุดตันทำให้ตั้งครรภ์ยากหรือไม่ หากปล่อยเวลาให้ผ่านนานไปจนอายุมากขึ้นเกินกว่าอายุที่เหมาะสม ก็จะยิ่งทำให้มีลูกยากขึ้น และเพิ่มความเสี่ยงเกิดภาวะแทรกซ้อนระหว่างตั้งครรภ์ด้วย เพราะฉะนั้นถึงเวลาที่ควรปรึกษาแพทย์นะคะ ซึ่งการมีลูกยากนั้นเกิดได้จากหลายสาเหตุ และการรักษาอาจไม่ได้ยุ่งยากเสมอไป  ส่วนใหญ่แพทย์จ่ายยาปรับฮอร์โมนให้คุณแม่กินติดต่อกันระยะสั้น ๆ เพื่อช่วยกระตุ้นการตกไข่ทำให้ตั้งครรภ์ง่ายขึ้น แต่จะมีผลให้ไข่ตกมากกว่าหนึ่งฟองในแต่ละเดือน อาจจะทำให้คุณแม่มีโอกาสตั้งครรภ์แฝดได้นะคะ

หากว่าที่คุณพ่อคุณแม่มีข้อสงสัยเชิงลึกหรือต้องการคำตอบที่ละเอียดและเจาะจงเฉพาะบุคคลมากกว่านี้ แนะนำให้เข้ารับการปรึกษากับคุณหมอโดยตรงนะคะ คุณหมอจะได้ช่วยประเมิน วินิจฉัยถึงสาเหตุอื่น ๆ และช่วยดูแลให้ว่าที่คุณพ่อคุณแม่ได้มีลูกน้อยสมใจปรารถนาค่ะ